پهنای باند چیست؟

نويسنده: علي نجف زاده
وقتي شما يك سايت را از مرورگر خود درخواست مي‌كنيد، در حقيقت در حال دانلود يك فايل هستيد كه مي‌تواند يك فايل صفحه وب با فرمت HTML، يك فايل تصويري مثلا با فرمت GIF و يا يك فايل صوتي مثلا با فرمت MIDI و يا تركيبي از آنها باشد. اين فايلها در كامپيوتر شما بارگذاري (Download) شده و از طريق مرورگر وب (Web Browser) به شما نشان داده مي‌شوند. هرگاه كه شما فايلي را دانلود مي‌كنيد، داده‌ها در مسيري به سمت شما منتقل مي‌شوند كه به اصطلاح به آن Data Transfer مي‌گويند.
براي مثال اگر شما صفحه‌اي را با حجم يك كيلوبايت (1kb) يا 1024 بايت دانلود مي‌كنيد، دقيقا به همان مقدار يعني يك كيلوبايت داده را از سرور آن سايت به كامپيوتر خود منتقل كرده‌ايد. اين مقدار براي حجمهاي ديگر به ترتيب زير است: KB Kilo Byte 1,024 MB Mega Byte 1,048,576 GB Giga Byte 1,073,741,824 پهناي باند يا Bandwidth پهناي ارتباطي است كه داده ها از طريق آن و از فضاي وب شما انتقال مي‌يابند. يك بازديد از صفحه 100 كيلوبايتي به همان مقدار پهناي باند مصرف مي‌كند كه 100 بازديد از يك صفحه يك كيلوبايتي. پس هنگام انتخاب يك ميزبان براي سايت خود همواره به اين نكته و پهناي باندي كه لازم داريد، توجه داشته باشيد. چه مقدار نياز داريم؟ تصور كنيد كه سه فرد داريم كه آنها را به ترتيب شماره 1، 2 و 3 مي‌ناميم. هر سه نفر 1،000،000 ريال پول دارند و مي‌خواهند كه آن را در يك فروشگاه خرج كنند. فرد شماره 1، تعداد زيادي وسيله با قيمت پايين براي هر يك از آنها خريداري مي‌كند. فرد شماره 2، تعداد كمتري وسيله نسبت به فرد شماره 1 اما با قيمتهاي متوسطي مي‌خرد. فرد شماره 3، چند وسيله بيشتر نمي‌تواند بخرد. چون براي هر يك قيمت زيادي پرداخت كرده است. اجازه دهيد موارد فوق را براي سايت و پهناي باند شبيه‌سازي كنيم. در نظر بگيريد كه مقدار موجودي هر يك همان پهناي باند است و وسايل خريداري شده اجزاي سايت و يا به عبارت ديگر فايلهاي آن هستند: فرد شماره 1، سايتي با فايلهاي و تصاوير كم حجم طراحي كرده، در نتيجه تعداد بازديد بيشتري از سايتش مي‌تواند صورت بگيرد. فرد شماره 2، داراي سايتي با فايلها و تصاوير كم و بيش حجيمي است كه به همان نسبت تعداد كمتري بازديد باعث مصرف پهناي باند آن سايت مي‌شود. فرد شماره 3، سايت مناسبي طراحي نكرده چون فايلها و صفحات سايتش بسيار حجيم بوده و با تعداد كمي بازديد از سايتش تمام پهناي باندش را مصرف مي‌شود.
معني اين مطالب چيست؟ مثالهاي بالا نشان مي‌دهد كه براي يك پهناي باند ثابت مي‌تواند تعداد بازديدهاي متفاوتي وجود داشته باشد كه با دانلود فايلهاي آن سايت در هر بار بازديد نسبت مستقيم دارد. بدين ترتيب كه يك بار دانلود براي صفحه‌اي با حجم زياد، تعداد بازديد كمتري را براي يك پهناي باند ثابت به دنبال خواهد داشت. مقدار پهناي باندي كه يك سايت مصرف مي‌كند به عوامل متعددي بستگي دارد. شما بايد انواع فايلهايي را كه بازديدكنندگان دانلود مي‌كنند، در نظر بگيريد. پهناي باند نامحدود وقتيكه شما يك پيشنهاد براي انتخاب ميزبان (Host) داريد كه گفته است پهناي باند نامحدودي در اختيارتان قرار مي‌دهد، احتمالا شما به طور دقيق به دنبال اجراي مفهوم پهناي باند نامحدود بر روي سايت خود هستيد. اما هيچ ميزباني نمي‌تواند يك پهناي باند نامحدود را در اختيارتان قرار دهد. اگر واقعا اين امكان‌پذير باشد كه شما بتوانيد پهناي باند نامحدودي براي سايت خود و با اين مبالغ ناچيز تهيه كنيد، به چه علت سايتهاي ياهو و يا مايكروسافت خود را بر روي اين ميزبانها منتقل نمي‌كنند؟ شما متوجه خواهيد شد كه هيچ چيز نامحدودي وجود ندارد. به عبارت ديگر اينگونه تعريفها نسبي هستند و براي دوره‌اي خاص مفهوم دارند. در برابر اين ادعا، يكي از حالات زير را پيش رو داريد:

تعداد زيادي از هاستها مشمول اين حالت هستند. اگر سايت شما مثلا كمتر از 5 گيگابايت در ماه را مورد استفاده قرار مي‌دهد، اصطلاحا به شما گفته مي‌شود كه شما پهناي باند نامحدود داريد. ممكن است كه پس از مدتي ترافيك سايت شما بيشتر از بازه مشخص‌شده شود و اين شما را مجبور خواهد كرد كه به هاست ديگري اسباب‌كشي كنيد. به‌عبارت ديگر، نامحدود در بازه مشخص.

در اين حالت هاست شما به شرطي پهناي باند نامحدود در اختيارتان مي‌گذارد كه شما قبول كنيد فايلهاي صوتي همچون mp3، فشرده مثل zip و tar، اجرايي مانند exe و تعدادي ديگر از فرمتهاي معمول بزرگتر از حد استاندارد يك فايل گرافيكي يا HTML را استفاده نكنيد. بعلاوه، آنها اغلب از شما مي‌خواهند كه تمامي فايلهاي شما روي فضاي خودتان مصرف شوند و شما نمي‌توانيد اجازه دهيد كه سايتهاي ديگر لينك مستقيمي به فايلهاي شما داشته باشند.

در برخي از موارد آنها چيزي را تبليغ كرده اند كه هيچگاه توانايي انجام آنرا ندارند. آنها معمولا چيزي شبيه اين را مي‌گويند: «ما نتيجه را تضمين نمي‌كنيم». و در صورت محبوبيت سايتتان شما خواهيد ديد كه پهناي باند مورد نظر برايتان غيرقابل دسترس است. تعداد زيادي از سايتها مفاد قرارداد خود را ناديده گرفته و به راحتي موانعي را در مقابل شما ايجاد مي‌كنند. تعداد اندكي از آنها اين عدم دسترسي را جبران كرده و يا وجه‌تان را به شما مسترد مي‌كنند. البته هاستهاي دسته سوم نمي‌توانند مدت زيادي در رقابت پايدار بمانند مگر اينكه سياست خود را قبل از ازدياد مشتريهايشان عوض كنند. چرا برخي از هاستها تبليغات دروغ انجام مي‌دهند؟ پاسخ اين سوال ساده است. آنها اينكار را مي‌كنند چون رقبايشان هم همين شيوه را در پيش گرفته‌اند. آنها گمان مي‌كنند كه بسياري از كاربرانشان بسيار كمتر از آنچه كه درخواست كرده‌اند، پهناي باند احتياج دارند و به همين دليل هيچگاه متوجه محدوديت پهناي باند خود نخواهند شد.
در حقيقت بسياري از كاربران هم درك درستي از پهناي باند ندارند. آنها تنها مي‌بينند كه يك هاست انها را در پهناي باند محدود كرده و ديگري آنرا به مقدار نامحدود ارائه مي‌دهد و تنها به همين علت دومي را انتخاب مي‌كنند. از زاويه آمار، بيشتر سايتها كمتر از 500 مگابايت و يا به عبارتي 5/0 گيگابايت در ماه پهناي باند مصرف مي‌كنند. در صورتيكه شما mp3 و يا نرم‌افزار خاصي را براي دانلود در سايت خود قرار نداده باشيد، نبايد نگران پهناي باند خود باشيد. و به اين دقت كنيد كه اگر هاستي در تبليغات خود مدعي پهناي باند نامحدود باشد، راه خاصي هم براي اثبات دروغ وي موجود نيست. تفاوت بين پهناي باند (Bandwidth) و انتقال داده (Data Transfer) جيست؟ اين دو مفهوم در بسياري از موارد مترادف هستند و هر دو تصور يكساني را در ما برانگيخته مي‌كنند. بطور خلاصه، هر دو با مقدار داده‌اي كه شما به صورت فايل روي سايتتان آپلود كرده‌ايد بستگي دارند. كاربران سايت شما را مرور كرده و با اين كار فايلها يا ايميلها (در صورتي كه شما از هاستتان براي خدمات ايميل استفاده مي‌كنيد)، را از هاست دانلود مي‌كنند.
و اما تفاوت... بگذاريد با يك مثال مساله را كمي روشن‌تر كنم. تصور كنيد كه يك ارتباط اينترنتي مانند يك لوله آب و داده‌ها همان آب است. پهناي باند در اين مثال به ضخامت لوله اطلاق مي‌شود. هر گاه سخني از انتقال داده نامحدود (Unlimited data transfer) به ميان مي‌آيد، درست به مانند اين است كه به شما بگويند شما مي‌توانيد از يِك لوله باريك هر چقدر كه مي‌خواهيد آب بنوشيد ولي در عمل شما نمي‌توانيد آب زيادي از همچنين ضخامت كمي بنوشيد. در صنعت هاستينگ، پهناي باند بسيار پربهاست و اطلاق عبارت نامحدود درباره آن ممكن نيست. دزدي از پهناي باند در بسياري از سايتها فايلهاي گرافيكي و يا صوتي قرار دارد. فرض كنيد كه وب‌مسترسايت ديگر از تصوير و يا صوت موجود در سايتتان خوشش آمده باشد. ممكن است كه او با بدست آوردن آدرس آن فايل (مثلا با گرفتن properties از آن) همان فايل را در ميان صفحات خود جاي دهد. با اين كار هر بار كه سايت او مرور مي‌شود، فايلهاي مورد نظر از هاست شما به مرورگر فرد بازديدكننده هدايت مي گردد. با اينكار بدون آنكه كسي از سايت شما بازديد كرده باشد، شما مقداري از پهناي باند خود را از دست داده ايد. به اين كار (كه در بسياري از موارد ناآگاهانه صورت مي‌گيرد)، دزدي پهناي باند يا Bandwidth theft مي‌گويند. براي جلوگيري از اين مساله بهترين راه اين است كه از طريق ايميل با وب‌مستر آن سايت تماس گرفته و از وي خواهش كنيد كه فايل مورد نظر را بر روي هاست خود منتقل كرده و آدرس آنرا به هاست خود تغيير دهد.
منبع:سايت جنوبيها